รอบรู้ใน เรื่องโครงสร้าง ของเส้นผม
เส้นผม หรือ ขนที่งอกปกคลุมหนังศีรษะของมนุษย์ จะถูกแบ่งออกเป็น 2 ส่วน คือ เส้นผม Hair Shaft ที่เป็นส่วนที่งอกเหนือหนังศีรษะ และ รากผม Hair Root ที่เป็นส่วนที่ฝังอยู่ใต้หนังศีรษะ
เส้นผม จัดเป็นเคราตินชนิดหนึ่ง โดยมีหน้าที่ป้องกันสารต่าง ๆ เข้าสู่ผิวหนัง ปกป้องรังสีจากแสงแดด และ สร้างความแข็งแรงให้กับผิวหนัง หากได้ลองมองเข้าไปใกล้ ๆ จะสามารถเห็นการเรียงตัวกัน ของเส้นใยเคราติน คล้ายเกล็ดปลาซ้อนกัน หากการเรียงตัวมีความผิดปกติจะส่งผลให้ เส้นผม เสียหายได้ง่าย
โครงสร้างของ เส้นผม
ผม หรือ ขนที่งอกปกคลุมหนังศีรษะของมนุษย์ เป็นโครงสร้างโปรตีนที่เรียกว่า เคราติน ประกอบด้วยธาตุต่าง ๆ คือ คาร์บอน 43% ไฮโดรเจน 7% ออกซิเจน 33% ซัลเฟอร์ 4% และ ไนโตรเจน 13% ในรูปแบบของกรดอะมิโนและแร่ธาตุ
เส้นผม Hair Shaft
เป็นเซลล์ส่วนที่ตายแล้ว เป็นส่วนที่งอกเจริญยาวออกมาปกคลุมศีรษะ ประกอบด้วยชั้น 3 ชั้นคือ
**ชั้นผิวนอก Cuticle – อยู่ชั้นนอกสุดเป็นเกล็ดใส ๆ ที่เรียงซ้อนกันแบบเกล็ดปลา เรียกว่า Keratinized Cell รอบเส้นผม ประกอบด้วย เคราตินชนิดแข็ง Hard Keratin เป็นส่วนใหญ่ ทำให้เส้นผมมีความแข็งแรง ช่วยป้องกันการซึมผ่านของสิ่งสกปรกที่จะเข้าไปทำลายเส้นผม และยังปกป้องชั้นเนื้อผมไม่ให้สูญเสียความชุ่มชื้น หรือ น้ำมันตามธรรมชาติ ซึ่งหากชั้นนี้สุขภาพดี จะช่วยให้ผมดูเป็นเงางาม สวยงาม
**เนื้อชั้นนอก Cortex เป็นชั้นที่มีความหนาที่สุด ประกอบไปด้วยเซลล์รูปกระสวยคล้ายเส้นใยเรียงอัดกันแน่นตามยาว เนื้อผมชั้นนอกเป็นแหล่งรวมของเม็ดสี เป็นจำนวนมาก ซึ่งเป็นตัวกำหนดสีผม นอกจากนี้ ยังมีช่องอากาศ โปรตีน เคราติน และเส้นใย โปรตีน ที่เกาะเกี่ยวกัน กำหนดโครงสร้างตามธรรมชาติ ช่วยให้เส้นผมมีความนิ่ม ยืดหยุ่น
**เนื้อชั้นใน คือ Medulla หรือแกนผม อยู่ชั้นในสุด เป็นเซลล์ลูกเต๋าเรียงกัน 3-4 ชั้น เกิดจาก โปรตีน และ ไขมัน ซึ่งจำนวนเซลล์นั้นจะลดลงทางปลายผม และแกนผมไม่มีบทบาทในการทำงาน ส่วนมากจะพบในผมผู้ที่มีสภาพแข็งแรง หรือ ผมเส้นใหญ่
ถัดจากเส้นผมลงไปใต้หนังศีรษะ จะพบรากผม Hair Root ซึ่งมีความสำคัญมากต่อการเจริญเติบโตของเส้นผม เป็นส่วนที่มีเลือดและเส้นประสาทมาเลี้ยง ทำให้เซลล์รากผมมีการแบ่งตัว เกิดเซลล์ใหม่ของผมขึ้นเรื่อย ๆ ใกล้ ๆ รากผมจะมีต่อมน้ำมันคอยสร้างน้ำมันหล่อเลี้ยงให้ผมเงางาม
รากผม Hair Root
เป็นส่วนที่ฝังตัวอยู่ในเนื้อเยื่อของหนังศีรษะ มีรูปทรงเหมือนหลอดปากแคบ เรียกว่า ต่อมรากผม Hair Follicle ตอนล่างสุดของรากผม มีลักษณะโป่งออกเป็นกระเปาะเปิด รูปร่างคล้ายคีม เรียกว่า Hair Bulb รากผมตั้งอยู่บนฐาน ซึ่งเป็นเนื้อยืดต่อลักษณะคล้ายนิ้วมือ เข้าไปในโพรงของ Hair Bulb เรียกว่า ปุ่มปลายแหลม Papilla ดังนั้น ต่อมรากผมแต่ละต่อมจะมีปุ่มปลายแหลม 1 อันเสมอ ปุ่มนี้มีความสำคัญมากต่อการเจริญเติบโตของเส้นผม เพราะเป็นส่วนที่มีเลือด และเส้นประสาทไปเลี้ยง ทำให้เซลล์รากผมมีการเจริญแบ่งตัวเกิดเซลล์ใหม่ของผมขึ้นเรื่อย ๆ ทุก ๆ ต่อมรากผมจะมีต่อมน้ำมันที่ปากรูขุมขน เพื่อซับน้ำมันออกมาทำให้เส้นผมอ่อนนุ่ม คนปกติที่เป็นผู้ใหญ่ จะมีต่อมรากผมประมาณ 5 ล้านต่อม และลดลงเมื่ออายุมากขึ้น
วงจรการเจริญเติบโตของเส้นผม
วงจรการงอกของเส้นผม แบ่งออกเป็น 3 ระยะ คือ ระยะเจริญเติบโต ระยะหยุดเจริญเติบโต และ ระยะหลุดร่วง
1.ระยะเจริญเติบโต Anagen Phase
ระยะเจริญเติบโต จะคงอยู่เป็นเวลา 2-6 ปี ซึ่งช่วงระยะเวลานี้ถูกกำหนดไว้แล้วโดยพันธุกรรม ยิ่งต่อมรากผมอยู่ในระยะเจริญเติบโตนานเท่าไร เส้นผมจะยิ่งงอกได้ยาวมากเท่านั้น ผู้ที่มีระยะเจริญเติบโตของเส้นผมยาวนาน จะมีผมที่งอกได้ยากกว่าผู้ที่มีระยะเจริญเติบโตของเส้นผมสั้น ประมาณ 90% ของเส้นผมบนหนังศีรษะของเราจะอยู่ในระยะนี้
2.ระยะหยุดเจริญเติบโต Catagen Phase
ระยะหยุดเจริญเติบโต คือระยะเปลี่ยนผ่านระหว่างระยะเจริญเติบโต และระยะหลุดร่วง ซึ่งต้องอยู่เป็นเวลา 2-3 สัปดาห์ เส้นผมจะหยุดงอก และพักให้ต่อมรากผมได้ฟื้นบำรุงตัวเอง ในระหว่างระยะหยุดเจริญเติบโต ต่อมรากผมจะหดตัว ส่งผลให้เส้นผมถูกดันขึ้นด้านบน
3.ระยะหลุดร่วง Talogen Phase
เป็นระยะสุดท้ายของเส้นผม คือระยะหลุดร่วง หรือระยะพัก เมื่อต่อมรากผมเลื่อนสูงขึ้นจนถึงบริเวณของเซลล์ต้นกำเนิดแล้ว ผมของคนเราจะเข้าสู่ระยะพัก เป็นเพียงช่วงสั้น ๆ ประมาณ 100 วัน หรือ 3 เดือน ทั้งนี้ 10% ของเส้นผม ทั้งศีรษะจะอยู่ในระยะพัก ก่อนที่เซลล์ต้นกำเนิดจะส่งสัญญาณให้ต่อผมเลื่อนลงมาอีกครั้ง เพื่อให้มีการสร้างผมใหม่ โดยเส้นผมที่สร้างขึ้นใหม่จะดันผมเก่าให้หลุดร่วงไป และมีผมเส้นใหม่งอกขึ้นมาแทนที่ ต่อมรากผมกลับเข้าสู่ระยะเจริญเติบโต และ เริ่มต้นวงจรการงอกใหม่ของเส้นผม
หากท่านต้องการปรึกษาเกี่ยวกับ โครงสร้างของเส้นผม อย่างละเอียดลึกซึ้ง สามารถปรึกษาเราได้ที่
Sevenplus Clinic เข้ามาปรึกษากับแพทย์ผู้เชี่ยวชาญในการรักษาเฉพาะทาง ที่ ศูนย์แพทย์เฉพาะทางผิวหนัง เซเว่น พลัส.
ที่ ศูนย์แพทย์เฉพาะทางผิวหนัง เซเว่น พลัส. มีแพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้าน การรักษาเล็บ เล็บขบ ขอบเล็บอักเสบ รักษาโรคผิวหนัง โรคภูมิแพ้ผิวหนังที่เน้นความโดดเด่นในการรักษาโรคผม เส้นผม เล็บ ผิวหนัง โดยเฉพาะ ทางศูนย์แพทย์เฉพาะทางของเรายินดีต้อนรับทุกท่าน พร้อมให้คำปรึกษาแนะนำทางด้านโรคผิวหนัง โรคผม เล็บ ผิวหนังให้แก่ท่าน และพร้อมบริการท่านด้วยความรักและความห่วงใยท่านเป็นพิเศษ ขอเพียงท่านติดต่อเข้ามาหาเราที่เบอร์โทรศัพท์ 02-005-5552 หรือ ดูรายละเอียดบนแฟนเพจของเราได้ https://www.facebook.com/SevenPlusClinic
– – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – – –
ศูนย์แพทย์เฉพาะทางผิวหนัง เซเว่น พลัส
ศูนย์รักษาโรคผิวหนัง ผม เล็บ
https://goo.gl/maps/czdiMi4GzERHFTGk9
โทร 02-005-5552
มือถือ 094-924-2294
Line id: @sevenplusclinic
ขอบคุณเครดิตภาพ : <a href=’https://www.freepik.com/vectors/infographic’>Infographic vector created by macrovector – www.freepik.com</a>